“બારે ય મેઘ ખાંગા” એટલે શું?
·
જાણો 12 પ્રકારના વરસાદ ના નામ
દર ચોમાસે આપણે “બારે ય મેઘ ખાંગા” શબ્દ છાપામાં વાંચીએ છીએ. ટી.વી.માં પણ સાંભળીયે છીએ. દાયકાઓથી આ શબ્દ ઘેર ઘેર પ્રચલિત બની
ગયો છે.છતાં ‘બારેય
મેઘ ખાંગા’ કેમ કહેવાય છે એની ભાગ્યે જ કોઈને ખબર
હશે.
કહેવત બની ગયેલા આ શબ્દનો વિસ્તૃત અર્થ
ગુજરાતી સાહિત્યમાં જોવા મળે છે. જેમાં બાર પ્રકારના વરસાદનું વર્ણન છે
જેમાં સામાન્યથી ભારે અને અતિભારે વરસાદ એમ 12 પ્રકારના જણાવ્યા છે જે આ નીચે મુજબ છે:
1. ફરફર : માત્ર રૂવાડા ભીના થાય એવો વરસાદ
2. છાંટા : ફરફર કરતાં વઘુ પણ પ્રમાણમાં ઘણો ઓછો વરસાદ
૩. ફોરાં : છાંટા કરતા વધારે, જમીન પર પડતું ટીપું એકાદ ઇંચ જગ્યાને
પલાળે એવો વરસાદ
4. કરાં : ફોરાં કરતા મોટા ટીપાં,જે બરફ રૂપે વરસે
5. પછેડી વા : પછેડી હોય તો રક્ષણ મળે તેવો વરસાદ
6. નેવાધાર : ઘરના નળિયા સંતુપ્ત થઈ જાય પછી ટપકવા માંડે એવો વરસાદ
7. મોલ-મે : ખેતરાંમાં પાકને જીવતદાન મળે એટલો વરસાદ
8. અનરાધાર : છાંટા કે ફોરાં એકબીજાને અડી જાય, જાણે ધાર પડતી લાગે એવો વરસાદ
9. મુશળધાર : બે ચાર ધારા ભેગી થઈને એકધારી વરસતી રહે તેવો વરસાદ, જાણે સૂપડાંમાંથી પાણી પડતું લાગે.
10. ઢેફાં ભાંગ : ખેડેલા ખેતરોની માટીના ઢેફાં ને ભાંગે
એવો વરસાદ આને વાવણીજોગ પણ કહેવાય
11. પાણ-મે : ખેતરના ક્યારાઓ પાણીથી ભરાઈ જાય. પાણી જમીનમાં ઉતરે કુવાની સપાટી ઉંચી આવે.
12. હેલી : આ 11 પ્રકારના વરસાદનું મિશ્રણ વરસ્યા કરે, અઠવાડિયા સુધી કોઈપણ પ્રકારનો વરસાદ ચાલુ રહે તેને
હેલી વરસી એવું કહેવાય છે.
આ 12 પ્રકારના મેઘ એક સાથે વરસે ત્યારે
કહેવાય , બારે ય માસ ખાંગા
ટિપ્પણીઓ નથી:
ટિપ્પણી પોસ્ટ કરો